IAEA, Ukrayna’nın nükleer tesislerde silah depoladığı iddialarını yalanladı
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) Lideri Rafael Mariano Grossi, Rusya’nın iddialarının aksine Ukrayna’nın nükleer tesislerde silah depolamadığını bildirdi.
Grossi, Avrupa Parlamentosu (AP) Dış İlişkiler Komitesi milletvekillerine Ukrayna’nın Zaporijya nükleer tesisi ve İran nükleer müzakerelerindeki son durum hakkında bilgi verdi.
Grossi, Rusya’nın Ukrayna’nın nükleer tesislerde silah depoladığı yönündeki iddialarına ilişkin değerlendirmesi sorulduğunda, şunları söyledi:
“Bu sabah ekiplerimize talimat verdim. Ukrayna yönetimleriyle iş birliği içinde bu tesisleri değerlendirmelerini, tesislerde askeri teçhizat olup olmadığını belirlemelerini istedim. Bu denetimlerin sonuçları olumsuz çıktı.”
Ukrayna’daki savaş sırasında Rusya’nın kontrolünde olan Zaporozhye nükleer tesisi hakkında bilgi veren Grossi, çatışmalar nedeniyle tesis çevresindeki durumun çok tehlikeli olduğunu vurguladı.
Bu nedenle güvenli bölge kurulmasını önerdiğini hatırlatan Grossi, Zaporijya’da bir nükleer kazayı önleyecek tek kurumun IAEA olduğunu ve bu konuda AP’den siyasi destek istediğini belirtti.
Grossi, geçtiğimiz günlerde Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy ile bölgede nükleer kazaların önlenmesi konusunda görüşmelerde bulunduğunu ve önümüzdeki günlerde Rusya’ya gideceğini kaydetti.
İran nükleer anlaşması “içi boş kabuk”
İran nükleer anlaşması olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı’na (KOEP) ilişkin son durum hakkında bilgi veren Grossi, anlaşmanın kimse tarafından “ölü” değil, “boş” olarak görüldüğünü söyledi.
İran ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015 yılında imzalanan KOEP’e ilişkin konuşan Grossi, şu ifadeleri kullandı: :
“KOEP’in öldüğünü kimse açıklamadı ama KOEP artık boş bir kabuk. Anlaşmanın hiçbir yükümlülüğü yerine getirilmiyor. KOEP’teki tüm sınırlar defalarca ihlal edildi. Nükleer silahlar için gerekli yüzde 60’a yakın zenginleştirilmiş uranyum var. .”
Anlaşmaya ilişkin genel durumun iç açıcı olmadığını vurgulayan Grossi, yaklaşık bir yıldır İran’dan nükleer faaliyetlerine ilişkin bilgi alamadıklarını ifade etti.
İran’ın henüz nükleer silaha sahip olmadığına dikkati çeken Grossi, “İmkansız demiyorum. Değerlendirmesini yaptı.
Bir milletvekilinin anlaşmanın ölüp bitmediğini sormasına yanıt veren Grossi, “Ölü ya da değil, söylemek zor ama çok kötü durumda” dedi. dedim.
Grossi, Rusya’nın İran’ın nükleer silah geliştirmesine yardım edip etmediği sorusuna şu yanıtı verdi:
“Aslında bugünlerde bu mecliste bunları söylemek benim için provokatif bile olabilir ama KOEP’e gelince Rusya gerçekten bir anlaşma ve ilerleme istiyordu. Rusya’nın İran’ın nükleer bomba yapmasına yardım ettiğini şahsen bilmiyorum. “