Fransız deprem bilimcisi Le Pichon, canlı yayında Kahramanmaraş merkezli depremleri değerlendirdi.
Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntıların Fransız sismolog ve jeofizikçi Xavier Le Pichon, “İkinci deprem tamamen öngörülemez bir depremdi. Burada deprem olacağı söylenemez. İmkansız.” söz konusu.
Le Pichon, Habertürk’te Kürşad Oğuz’un sunduğu “Geleceğin Fikirleri Deprem Özel” yayınında 11 ili sallayan depremlerle ilgili analizlerini ve Türkiye genelindeki deprem iddialarını anlattı.
20 yılı aşkın süredir Türkiye’de deprem aktivitesi ve olası depremler üzerine çalıştığını belirten Le Pichon, Türkiye’nin deprem kuşağında bir ülke olduğuna dikkat çekti.
Le Pichon, Türkiye’nin jeolojik olarak “oluşma sürecinde” bir ülke olduğunu, bunun da çok sayıda depreme hazırlıklı olunması anlamına geldiğini söyledi.
“Anadolu yaklaşık 4 metre batıya kaydı”
Türkiye’nin kuzeyinde ve doğusunda iki büyük fay hattı olduğuna dikkat çeken Le Pichon, şu değerlendirmede bulundu:
“Anlaşılması çok kolay iki şey var. Doğu Anadolu fayı üzerindeki ilk 7.7 büyüklüğündeki deprem kuzeyde Anadolu levhası ile güneyde Arap levhası arasında meydana geldi. Anadolu yaklaşık 4 metre batıya kaydı. burada en son jeodezik hareket yılda ortalama 6 milimetre kayma var bu ne demek yani fayın bahsettiğimiz 4 metrelik hareketi yapacak enerjiyi biriktirmesi 500 yıl sürüyor orada görüyoruz 1513 yılında Pazarcık’ta bir deprem olmuştur.Yani denilebilir ki fay kırıldığında bu büyük hareket için gerekli kuvvet elastik olarak toplanmıştır ve 500 yıl sonra olması gereken deprem olmuştur.Beklenen buydu yani. Bu depremlerle tüm güç boşaldı.”
“İkinci deprem tamamen öngörülemeyen bir depremdi”
Fransız bilim adamı Le Pichon, ilk depremin önceden tahmin edildiğini ancak ikinci depremin çok farklı özelliklere sahip olduğuna dikkat çekti.
Elbistan veya Ekinözü’ndeki ikinci depremin ilginç ve şaşırtıcı olduğunu, 7.6 büyüklüğündeki depremin 10 metrelik bir harekete neden olduğunu anlatan Le Pichon, “Bu çok önemli bir kayma. Bu hareket çok büyük olmayan bir uzunlukta gerçekleşti. İlk deprem batıdan başlayıp doğuya doğru ilerlemiş, “İkinci depremde merkezde başlayan yayılma aynı anda iki yana da yayılmış. Bu fay çok yavaş güç topladı ve bu, birinci depremin boşalttığı gerilimin ikinci depremi tetiklediği anlamına geliyor. İkinci deprem tamamen öngörülemeyen bir sarsıntıydı. Burada bir sarsıntı olacağı söylenemezdi. İmkansız” dedi.
“Ufak sarsıntılarla karşılaşsanız da birkaç asır rahat edersiniz”
Le Pichon, her iki büyük depremden sonra bazı gözlemleri olduğunu belirterek, “Gelecek için bu faylarda rahat edebileceğinizi söyleyebilirim. Tabii ki bu dalga batıdan doğuya da hatasız yayılabilir. sarsıntılar, birkaç asır rahat edersiniz. Ancak yine de hatırlamamız gerekiyor, hala unutuyoruz. Geçmişte nasılsa aynısını yapıyoruz ve binaları aynen yere yapıyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Marmara’da 7.6’nın üzerinde tek deprem olacağını düşünüyorum”
Le Pichon, İstanbul’da olası depremlerle ilgili iddialarını da paylaştı.
İstanbul’un da önemli bir fay hattına yakın olduğuna işaret eden Le Pichon, “İstanbul’un farklı bölgeleri depremden farklı şekilde etkilenecek. Çinlilerin yanı sıra birçok Türk araştırmacı da bu konu üzerinde çalışıyor. Değerli olan şu: yapı imalat yönetmeliğinin bu öngörülere uyması ve kuralların, Yönetmeliklere uyulması.İnsanların uymadığı, uymadığı yönetmeliklerin bir anlamı yoktur.” değerlendirmesini yaptı.Le Pichon şöyle devam etti:
“Marmara’da 7.6’nın üzerinde tek bir deprem olacağını düşünüyorum. Bütün meslektaşlarımın öyle düşünmediğini biliyorum. 2-3 deprem olacak sanıyorlar. Tarih kimi haklı çıkaracak göreceğiz. Bakalım nasıl olacak” bölgedeki plakalar gelişir. Bunu tek bir anda yaptığınızı görüyorum.”
İstanbul’daki tsunami beklentisinin açık denizlerdeki gibi olmayacağını kaydeden Le Pichon, “Marmara için çok büyük olmayacak, hasar verebilecek tsunamiler olacak” dedi. söz konusu.
“Yapay olarak beyin sarsıntısı üretemezsiniz”
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından gündeme gelen “yapay deprem” tartışmalarına da değinen Le Pichon, şunları söyledi:
“Yapay olarak deprem yaratamazsınız. Yapabileceğiniz tek şey depremin daha hızlı olması için bir şeyler üretmek. Bunu fayın içine su enjekte ederek veya sondaj yaparak yapabilirsiniz. Fay düzlemine su enjekte ederseniz, Faydaki direnci düşürün ama kimse cesaret edemedi.Yapay sallama üretilmiyor.Böyle bir şey olmaz. Bu tür bir sarsıntıyı ileri itebilir ve daha erken başlamasını sağlayabilirsiniz, ancak yapay sarsıntılar üretemezsiniz.”
